Inhoud Menu

Toevoegen
Home

Jij
Home

Dit is jouw pagina. Ben je lid van Toekomst religieus erfgoed, dan kun je actief meedoen. Je kunt je kennis delen, vragen stellen en in contact komen met gelijkgestemden. Registreer je hieronder om deel te nemen. Heb je al een account, log dan direct in.

Zoeken
Home

U bent hier

Home › Voorbeelden uit eigen regio

Voorbeelden uit eigen regio

Op deze pagina is literatuur en onderzoek uit de regio verzameld.

Drenthe
Friesland
Flevoland
Gelderland
Groningen
Limburg
Noord-Brabant
Noord-Holland
Overijssel
Utrecht
Zeeland
Zuid-Holland

Drenthe

  • Voorbeelden van herbestemming

    • Cultuurpodium Vanslag, Borger
      Henk Eggens keek vanuit zijn huis in Borger al jaren tegen een lege kerk aan. “En dat vond ik zonde”. Eind 2011 ging hij daarom in gesprek met de gemeente over herbestemming van de kerk. Hij kreeg gehoor voor zijn plannen. “Zij zagen in mijn plan voor een cultuurpodium een duurzaam plan. Bovendien stond de gedachte achter het behoud van de traditie om de kerk een plek te laten zijn waar mensen samenkomen de gemeente wel aan.”

    • Multifunctioneel centrum Assen
      De Jozefkerk in Assen is sinds 2015 niet enkel meer een kerk, maar ook een multicultureel en -functioneel centrum. 'Geduld, geduld, geduld, dat is het allerbelangrijkste voor het in goede banen leiden van zo’n proces en het creëren van draagvlak daarvoor.'

  • Mens in beeld

    • 'Een kerk is veel meer dan alleen maar een gebouw'
      "Er zijn kerkgebouwen, zoals in Meppel en Hoogeveen, met een rijke historie en die wil je niet kwijt." Dat zegt Leon 't Hart, de preses van de Algemene Kerkenraad, over de kerkgebouwen die het moeilijk hebben in beide steden.

  • Documenten

    • Gods Huisjes, Drentse kerken van bescheidenheid (niet digitaal beschikbaar)
      Het zijn bescheiden, maar wezenlijke onderdelen van de Drentse historie: de kleine kerkjes waar evangelisten op soms afgelegen plaatsen het geloof predikten. Omdat veel van die kerkjes hun functie hebben verloren en niet zijn beschermd, verdwijnen ze in snel tempo. Het boek Gods Huisjes, Drentse kerken van bescheidenheid legt in woord en beeld vast wat er nog rest.

Friesland

  • Voorbeelden van herbestemming

    • Kruiskerk in Heerenveen wordt woonvorm voor ouderen
      De Kruiskerk aan de Burgemeester Falkenaweg in Heerenveen wordt verbouwd tot een woonhuis voor ouderen met geheugenproblemen. Het monumentale pand is gekocht door Wonen bij September en in 2019 zal worden begonnen met de verbouwing. In de zomer van 2020 moeten de mensen in het huis terecht kunnen.

    • Dansschool in voormalige synagoge Leeuwarden
      Het is een statig gebouw en het heeft binnen nog steeds de indeling zoals die bij het gebed wordt gebruikt: een balustrade (waarin de davidsster is verwerkt). Het gebouw is nu in gebruik als dansschool. Joodse diensten worden er niet meer gehouden, maar soms zijn er nog culturele bijeenkomsten. 

    • Slapen in de kerk in Schettens
      In Schettens is de enige kerk in Nederland te vinden waar je kunt overnachten. Nog minimaal één keer per maand is er een kerkdienst in deze kerk. 

    • Unieke bedrijfslocatie in kerk in Leeuwarden
      De Johannes de Doperkerk in Leeuwarden is misschien wel één van de markantste bedrijfslocaties van Leeuwarden. In de kerk huist een Science Center gericht op watertechnologische innovaties en ontwikkelingen – de Watercampus. 

  • Mens in beeld

    • Steeds minder kerken in Friese dorps- en straatbeeld
      Henk de Koe, voorzitter van de Vereniging voor Kerkrentmeesters, afdeling Friesland: „Het zal niet mogelijk zijn om alle kerken in stand te houden.”
       
    • Dromen over zwembad in kerkgebouw
      Out of the box denken was de opdracht aan vier jonge ontwerpers toen ze startten met hun ontwerp voor een nieuwe bestemming van vier verschillende kerken. Een kerk als zwembad mét zwemtuin erbij was een van de resultaten. Een idee dat wellicht een droom zal blijven van het project Droomkerk. Opdrachtgever Deltateam Fryske Tsjerken wilde kerkbesturen spannende ideeën meegeven bij het opnieuw invullen van hun kerkgebouw.

  • Documenten

Flevoland

  • Voorbeelden van herbestemming

  • Overige informatie

    • Handtekeningenactie tegen sloop kerk
      Daniel Vandy uit Biddinghuizen wil dat de protestantse kerk in het dorp behouden blijft. De kerk zal gesloopt worden om ruimte te maken voor het nieuw te bouwen Multifunctioneel Gebouw (MFG). Vandy vindt het gebedshuis gezichtsbepalend voor het dorp en hij is daarom een handtekeningenactie begonnen om de sloop tegen te houden.

    • Katholieke gemeenschap gaat nieuwe kerk bouwen
      De katholieke St. Bonifatius Parochie in Almere gaat een nieuwe kerk bouwen in de Muziekwijk. Deze komt op de hoek van de Contrabasweg en de Youri Egorovweg. De kerk kan onderdak bieden aan 350 mensen.

    • Almere heeft minste kerkgangers van provincie
      Van alle kerken in de provincie zijn die van Almere het minst gevuld. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Zo'n 13 procent van alle volwassen Almeerders gaat minimaal 1 keer per maand naar de kerk. Op Urk is dat ongeveer 94 procent. 

  • Documenten

Gelderland

  • Voorbeelden van herbestemming

  • Mens in beeld

    • Bizar-bazar, Arnhem
      Mirella Kreger creëerde in de Evangelisch-Lutherse kerk in Arnhem Bizar-Bazar: een hotspot waar je kunt eten, drinken, loungen, winkelen en feesten. Ze geeft tips over succesfactoren en aandachtspunten bij de herbestemming van een kerk tot restaurant. 

  • Documenten

Groningen

  • Voorbeelden van herbestemming

    • Hotel in Prinsenhofcomplex Groningen
      Het Prinsenhofcomplex, waarvan het oudste deel in de 15e eeuw gebouwd is, heeft al vele bestemmingen gekend. Toen in 2005 de regionale omroep RTV Noord vertrok is er een onderzoek gestart naar de mogelijkheid er een luxe hotel te stichten. Door transformatie naar een viersterrenhotel met restaurant heeft het complex, bestaande uit zes monumentale gebouwen, zijn openbare karakter behouden.
       
    • Voortgaand gebruik en kantoren in remonstrantse kerk Groningen
      De Remonstrantse kerk is in 2004 overgedragen aan de Stichting Oude Groninger Kerken. De kerk heeft een verbouwing ondergaan, de kosterswoningen een restauratie en er is een toegangsgebouw (nieuwbouw) gerealiseerd. Het resultaat is een bijzonder ensemble van traditie en vernieuwing. Het pand is veilig gesteld voor de toekomst en op zondag wordt er nog gekerkt.
       
    • Leegstaande kerk wordt ontmoetingsplek in Kloosterburen
      De 19-eeuwse Nicolaaskerk stond sinds 2008 leeg en zou geen kerkelijke functie meer krijgen. De toenmalige eigenaar PKN Leens-Mensingeweer wilde de kerk graag overdragen aan de Stichting SintJan, onder de voorwaarde dat de kerk een openbare bestemming zou krijgen en daarmee behouden zou blijven voor de gemeenschap.

  • Mens in beeld

    • Wat te doen met onze leegstaande kerken?
      Met een miljoenenplan wil minister Van Engelshoven van Cultuur kerken redden van de sloop. Dorpen in Groningen en Friesland hebben daar ervaring mee, maar makkelijk is het niet, waarschuwen de kerkenredders.

  • Overige informatie

    • Project Sleutelbewaarders
      De SOGK wil met het project jonge bewoners bewust maken van de rol die de kerk speelt in de plaatselijke samenleving en hun laten nadenken over wat het gebouw in de toekomst voor het dorp kan betekenen. Zo wordt bij kinderen bewustzijn en interesse gewekt over erfgoed dat zich al eeuwen in hun midden bevindt, aldus de stichting in een persverklaring.
       
    • Kansrijk Groningen: Herbestemming cultureel erfgoed
      Wat is meer opvallend dan de kerktoren in het centrum van het dorp? Of een grote boerderij eenzaam in het landschap? Door een financiële bijdrage uit het programma Herbestemming Cultureel Erfgoed kunnen deze bijzondere monumenten een tweede leven krijgen.

Limburg

  • Voorbeelden van herbestemming

  • Mens in beeld

    • Kruisherencomplex Maastricht
      Het Kruisherenklooster dreigde in de jaren negentig ondanks zijn omvang, historie en centrale ligging te verpauperen. Het complex werd deels bewoond door zwervers en was toe aan onderhoud. Camille Oostwegel, ondernemer met passie voor monumenten, kocht het om er een hotel van te maken. 

  • Monumentale interieurs

    • Basiliek van Sint Servaas, Maastricht
      De kunstschatten van de Basiliek van Sint Servaas zijn gedurende eeuwen bij elkaar gebracht en zijn tot over de landsgrenzen vermaard. Het complex vormt ook vandaag nog een middelpunt in het katholieke leven. 

    • Sint-Lambertuskerk, Horst
      De Sint-Lambertuskerk is een naoorlogs gebouw dat samen met  de middeleeuwse kerkschatten en oude beschilderde beelden, een fraai interieurensemble vormt. 

  • Documenten

    • Het Dekenaal Kerkenplan Heerlen (niet digitaal beschikbaar)
      Het Dekenaal Kerkenplan is een onderzoek naar alle 40 kerkgebouwen van het dekenaat Heerlen. Wegens het teruglopend kerkbezoek en de verwachting dat een groot deel van de gebouwen zijn deuren moet sluiten, zijn de 40 gebouwen op een aantal aspecten onderzocht, zoals bouwkundige aspecten, de sociale context, de functionele en de transformationele flexibiliteit van elk kerkgebouw. Er is ook een afwegingskader ontwikkeld.
       
    • Vereniging Kleine Kernen Limburg – ‘de kerk is toch van de gemeenschap’
      VKKL gelooft in de eigen kracht van de gemeenschap waarbij de wens om samen te werken met anderen
      richtinggevend is. De grote opgave bij het herbestemmen van een kerk is om recht te doen aan de specifieke cultuurhistorische betekenis van het gebouw in zijn nieuwe functie. Een nieuwe bestemming geven aan een parochiekerk is een taai, moeizaam en langdurig traject, maar met inzichtelijk maken van alle betrokkenen, projectmatig werken en heldere en open communicatie, wordt de kans van slagen groter
       
    • Nieuwsbrief kerkenvisies Limburg

Noord-Brabant

Noord-Holland

  • Kerken, Kostbaar, Kwetsbaar, Kansrijk.
    Stadsherstel Amsterdam heeft i.s.m. Stichting Oude Hollandse Kerken een uitgebreid haalbaarheidsonderzoek in 2011 uitgevoerd naar de mogelijkheden van negen kerken in Noord-Holland.
     
  • Kerken kijken in Noord-Holland. Van godshuis tot cultuurtempel
    Overzicht van diverse kerken in Noord-Holland, uitgegeven door Stichting Oude Hollandse Kerken 
     
  • Pilot gebruik rijksmonumentale kerken Noord-Holland (niet digitaal beschikbaar)
    De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft in het voorjaar 2014 onderzoek gedaan naar het gebruik van rijksmonumentale kerkgebouwen in de provincie Noord-Holland. Dit onderzoek maakt deel uit van een aantal pilots waarin de RCE probeert meer zicht te krijgen op het actuele gebruik van gebouwde rijksmonumenten en daarmee ook op leegstand van deze gebouwen.

Overijssel

Utrecht

  • Voorbeelden van herbestemming en multifunctioneel gebruik

    • Domkerk Utrecht
      De Domkerk in Utrecht is de best bezochte ‘kerk-in-functie’ van Nederland, met 400.000 bezoekers per jaar. Nog steeds is de kerk in gebruik als religieus centrum. Er worden diensten gehouden, maar er zijn ook exposities en concerten.

    • Wonen in de St. Jakobuskerk in Utrecht
      De Oud Katholieke St. Jakobuskerk is getransformeerd tot een riante woning. Sinds 1991 waren in de kerk geen diensten meer en in de periode tot 2007 is de kerk gebruikt als showroom voor antieke meubelen en vergaderruimte. Meer informatie.

    • Westerkerk in Utrecht wordt muziekpodium en designhotel
      “Een nieuwe hotspot”, zo noemt de gemeente de Westerkerk. De initiatiefnemers willen de monumentale kerk uit 1891 aan de Catharijnekade en het bijbehorende pand aan de Bergstraat transformeren tot een multifunctioneel gebouw met een hotel, horeca en een muziekpodium.

    • Café in St. Minor Mariakerk in Utrecht
      In deze Oud-Katholieke kerk in het centrum van Utrecht huisvest sinds 2007 het Belgische biercafé Oliver.

    • Voortgaand gebruik en kantoren in de Sint Henricuskerk in Amersfoort
       In 1990 werd het schipt tot woningen omgebouwd. In 1998 - 1999 is er sprake geweest van een restauratie en verbouwing en is de kerkruimte verkleind en zijn onderdelen verbouwd tot wijkcentrum en kantoorruimte. Sinds 2014 is het kerkelijke deel van het gebouw de Sint Cornelius, parochiekerk van de Orthodoxe Parochie Amersfoort.

  • Mens in beeld

    • Metaalkathedraal, de broedplaats voor Utrechtse dromen
      Dat de Utrechtse Metaal Kathedraal het monumentale gebouw kon laten restaureren, komt mede door de bijdrage van het Restauratiefonds. Het gebouw ademt historie, met details van zowel religie als industrie, en dat willen initiatiefnemers en eigenaren Maureen Baas en Abel Tattje graag zo houden. 

    • Interview: hotel in voormalig klooster Utrecht
      In de bruisende wijk Lombok opende onlangs het parochiehuis van het nieuwe hotel The Anthony. In het kloostergedeelte zijn 61 suites en kamers, een lobby, een restaurant, een vergaderzaal en de bar te vinden. Rahima Riesebosch, de 22-jarige general manager van The Anthony, vertelt over de ontwikkeling van het hotel.

  • Documenten

    • Utrechtse visie op religieus erfgoed
      De Utrechtse gemeenteraad heeft op 12 november 2015 het college in een motie om een visie op de toekomst van religieus erfgoed gevraagd. Het doel van dit document is om die visie te verschaffen en daarbij alle relevante achtergrondinformatie te beschrijven. De stand van zaken ten aanzien van de Utrechtse monumentale kerkgebouwen wordt in kaart gebracht - huidig gebruik, verwachte leegstand en afstoting op korte en middellange termijn.
       
    • Verslag symposium 'Hebben leegkomende kerken in de stad Utrecht een toekomst?'
      De Commissie Cultureel Erfgoed van de Vereniging Oud Utrecht heeft op 22 september 2015 een symposium georganiseerd over de toekomst van leegkomende kerken in Utrecht. 
       
    • Kerkenvisie Utrecht
      In opdracht van de gemeenteraad heeft de gemeente Utrecht een visie gemaakt over de toekomst van het religieuze erfgoed in Utrecht. Daarvoor is nauw samengewerkt met eigenaren en belanghebbende partijen in de stad.
       
    • Kerkenvisie Utrecht: wat heeft het de stad gebracht? 
      Wat heeft de kerkenvisie de stad tot nu toe gebracht, en wat kunnen andere gemeenten van Utrecht leren als het gaat om het opstellen van een Kerkenvisie?
       
    • Nieuwsbrief kerkenvisies Utrecht

Zeeland

  • Voorbeelden van herbestemming

    • Café-restaurant en startende ondernemers in De Cuyperskerk in Sas van Gent
      De Cuyperskerk in Sas van Gent biedt na verbouwing ruimte aan een café restaurant en startende ondernemers.

    • Kunsttempel in Grote Kerk Veere
      Onderzoek naar de mogelijkheid om ‘hoogwaardige, culturele voorstellingen’ naar de Grote Kerk in Veere te halen, zoals filminstituut EYE en het Nationale Ballet.

    • Grote Kerk Groede
      De Grote Kerk in Groede (gemeente Sluis) heeft een meervoudig functie. Naast kerkdiensten kan men hier ook terecht voor exposities, concerten en zaalverhuur. Ook geselecteerd voor het voorbeeldenboek.

    • De Kirke Westdorpe
      De voormalige Rooms-katholieke kerk in Westdorpe heeft een brede gemeenschapsfunctie voor het hele dorp. Het gebouw biedt onderdak aan onder meer de line dance vereniging, maar ook aan de tafeltennisvereniging en de yogaclub. Ook het lokale museum heeft er onderdak gevonden en er is nog een kleine kapel. Ook is de kerk te huur voor bijvoorbeeld salsafeesten en andere evenementen.

    • Restaurant De Kleine Toren in gereformeerde kerk Baarland
      De voormalige gereformeerde kerk van het prachtige dorpje Baarland is herbestemd tot een sfeervol en culinair restaurant van de Franse Keuken. Het restaurant werkt vooral met streekproducten horend bij het seizoen.

    • Restaurant Celeste in Zuidzande
      De wederopbouw-dorpskerk van het Zeeuws-Vlaamse Zuidzande herbergt een restaurant van de Franse keuken. Bij de kerk hoort een groot terras dat feitelijk het centrum van het dorp vormt.

    • B&B in de SintAnna, de voormalig Roomskatholieke kerk van Yerseke
      De voormalige Rooms-katholieke kerk van het dorp Yerseke is tegenwoordig een goede plek om te overnachten. Naast de functie van B&B doet het kerkgebouw dienst als trouw- en vergaderlocatie en kan het gebouw gehuurd worden voor tal van andere activiteiten.

    • De Pagter Interieurs 
      De voormalige gereformeerde kerk aan de Kaai in Veere is in gebruik als een meubelwinkel.

    • Brasserie in de kerk in Kamperland
      De voormalige hervormde kerk van het Noord-Bevelandse dorpje Kamperland is sinds 2017 in gebruik als brasserie.

    • Culturele activiteiten in de Nieuwe Kerk in Zierikzee
      De Nieuwe kerk van Zierikzee wordt gebruikt voor een veelheid aan culturele activiteiten, van hiphop wedstrijden tot tentoonstellingen en zangkoren. Ook wordt de kerk soms nog gehuurd voor het houden van kerkelijke activiteiten.

  • Mens in beeld

  • Documenten

    • Kerkenvisie Sluis
      Een visie op de toekomst van de kerkgebouwen in de gemeente Sluis
       
    • Kerkenvisie Sluis - bijlagen
       
    • Historische kerken in Zeeland
      Dit pdf-bestand betreft de uitkomsten van de pilot historische kerken welke door de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland is uitgevoerd (in opdracht van de provincie Zeeland). In deze pilot zijn de problemen met betrekking tot de instandhouding van historische kerkgebouwen in kaart gebracht en geanalyseerd en worden aanbevelingen gedaan die mogelijk kunnen bijdragen aan de oplossing van deze problemen. De aanbevelingen dienen als bouwstenen voor het toekomstig provinciaal beleid in Zeeland.
       
    • De sterren van Sluis
      Dit artikel is in het eigen RCE magazine verschenen en beschrijft de manier waarop gemeente Sluis de toekomst van al haar veertig kerken in samenhang aanpakt.

    • Gemeente Sluis ligt in een krimpgebied. Hier heeft het programma ‘Kerk, krimp en kans’ van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ), de RCE en provincie Zeeland ook gedraaid. Meer informatie hierover is te vinden op o.a.:

      • Verslag bijeenkomst historische kerken Zeeland
        Tijdens de jaarvergadering Platform Historische Kerken Zeeland op 22 januari was religieus erfgoed in krimpgebieden het hoofdthema. David Koren van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) vertelde hoe binnen het project ‘Kerk, krimp en kans’ religieus erfgoed via onderzoeken, activiteiten en business cases verbonden wordt met de krimpopgave in de gemeente Sluis. 

      • Kerken, Krimp en Kans
        In het kader van de Visie Erfgoed en Ruimte van het Rijk heeft Erfgoed Zeeland in de periode 2014-2016 twee jaar gewerkt aan het project Kerk, Krimp en Kans om de krimpopgave van West-Zeeuws-Vlaanderen te verbinden met het religieus erfgoed aldaar. Samen met de projectpartners Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Provincie Zeeland en gemeente Sluis werden de kansen van het religieus erfgoed in beeld gebracht voor de leefbaarheid van de gemeente Sluis.

      • Kerken, Krimp en Kans. Impuls voor West-Zeeuws-Vlaanderen
        Terugblik op en resultaten van een inspirerend project.

  • Overige informatie

Zuid-Holland

Tags 
Literatuur