Voorbeelden uit eigen regio

Op deze pagina is literatuur en onderzoek uit de regio verzameld.

Drenthe
Friesland
Flevoland
Gelderland
Limburg
Noord-Brabant
Noord-Holland
Overijssel
Utrecht
Zeeland
Zuid-Holland

Drenthe

• Gods Huisjes, Drentse kerken van bescheidenheid (niet digitaal beschikbaar)
  Het zijn bescheiden, maar wezenlijke onderdelen van de Drentse historie: de kleine kerkjes waar evangelisten op soms afgelegen plaatsen het geloof predikten. Omdat veel van die kerkjes hun functie hebben verloren en niet zijn beschermd, verdwijnen ze in snel tempo. Het boek Gods Huisjes, Drentse kerken van bescheidenheid legt in woord en beeld vast wat er nog rest.

Friesland

• Tink om é tsjerken
  In 2012 heeft de provincie Friesland een inventarisatie laten uitvoeren met als doel om ideeën te stimuleren voor het hergebruik van vrijkomende kerkgebouwen.
• Halffabricaat Deltaplan Fryske Tsjerken
• Op basis van ‘Tink om ‘e tsjerken is een soort ‘aanvalsplan’ opgesteld. Hierin  staan een aantal aanbevelingen om het herbestemmen van Friese kerken te bevorderen.

Flevoland

• Voorbeelden van herbestemming

  • Woning en B&B in voormalige gereformeerde kerk in Nagele
    Er zijn plannen voor een woning met Bed & Breakfast in de voormalige gereformeerde kerk 'De Akker' aan de Ring in Nagele. 

• Overige informatie

  • Handtekeningenactie tegen sloop kerk
    Daniel Vandy uit Biddinghuizen wil dat de protestantse kerk in het dorp behouden blijft. De kerk zal gesloopt worden om ruimte te maken voor het nieuw te bouwen Multifunctioneel Gebouw (MFG). Vandy vindt het gebedshuis gezichtsbepalend voor het dorp en hij is daarom een handtekeningenactie begonnen om de sloop tegen te houden.

  • Katholieke gemeenschap gaat nieuwe kerk bouwen
    De katholieke St. Bonifatius Parochie in Almere gaat een nieuwe kerk bouwen in de Muziekwijk. Deze komt op de hoek van de Contrabasweg en de Youri Egorovweg. De kerk kan onderdak bieden aan 350 mensen.

  • Almere heeft minste kerkgangers van provincie
    Van alle kerken in de provincie zijn die van Almere het minst gevuld. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Zo'n 13 procent van alle volwassen Almeerders gaat minimaal 1 keer per maand naar de kerk. Op Urk is dat ongeveer 94 procent. 

• Documenten

  • Petruskerk: 25 jaar thuishaven voor de Pax Christi Parochie
    Indrukken van de geschiedenis en van de beleving van de Pertruskerk ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de kerk op 21/22 april 2006.

  • Sint Michaëlskerk te Emmeloord
    Eén van de markantste kerkgebouwen in de Noordoostpolder is de Sint Michaëlskerk in Emmeloord. De kerk, een schoolvoorbeeld van de Delftse School, werd in 1956 in gebruik genomen en doet nog steeds dienst als kerk. De Sint Michaëlskerk is één van de laatste basilieke kerken die in Nederland werden gebouwd.

  • Nieuwsbrief kerkenvisies Flevoland

Gelderland

• Voorbeelden van herbestemming

  • Theater in Sint Donatuskerk in Bemmel
    TheaterKerk Bemmel is met steun van vele vrijwilligers en donaties uit de gemeenschap met een budget van 2,3 miljoen euro verbouwd. De herbestemming is daarom een toonbeeld van burgerparticipatie en burgerkracht.

  • Plattelandskerken: de St. Willibrorduskerk
    Charlotte Bonga, actief in de restauratiecommissie van de Sint Willibrorduskerk te Vierakker, legt uit: “Ons devies was en is: haal alles uit de kast wat je kunt bedenken om jouw kerk onderscheidend te laten zijn.”

  • Wonen in de Zuiderkerk in Apeldoorn
    De Zuiderkerk is een gemeentelijk monument en is met zijn artdeco verschijningsvorm een uniek gebouw in Apeldoorn. Oomen Architecten heeft in de kerk vier cascowoningen gerealiseerd waarbij het interieur van de kerk respectvol is benaderd.

  • Politieacademie in Aartsbisschoppelijk Klein Seminarie in Apeldoorn
    Het voormalige aartsbisschoppelijke klein seminarie uit 1935 is niet alleen aan een grondige renovatie onderworpen maar is ook behoorlijk uitgebreid om de nieuwe Politieacademie te kunnen huisvesten. 

  • Woningen in de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Arnhem
    De Onze-Lieve-Vrouwekerk uit 1911 moest een nieuwe bestemming krijgen, anders zou de kerk niet behouden kunnen worden. Woningstichting Portaal heeft toen het plan opgevat om huurwoningen in de kerk te bouwen.

  • De Driestroom in de Daniëlskerk in Nijmegen
    De Daniël heeft een maatschappelijke functie gekregen als thuis voor gehandicapte jongeren die er vrijwel zelfstandig leven. 

  • Wonen in Ludgerkerk in Lichtenvoorde
    De Ludgerkerk in Lichtenvoorde is omgevormd tot een woonbuurtje waar de voetprint van de vroegere kerk nog steeds ervaarbaar is.

  • Multifunctioneel en religieus gebruik in de oude Calixtus in Groenlo
    De Oude Calixtus in Groenlo heeft nu een functie als toeristische trekpleister en het schip van de kerk is te huren voor bijeenkomsten.

• Mens in beeld

  • Bizar-bazar, Arnhem
    Mirella Kreger creëerde in de Evangelisch-Lutherse kerk in Arnhem Bizar-Bazar: een hotspot waar je kunt eten, drinken, loungen, winkelen en feesten. Ze geeft tips over succesfactoren en aandachtspunten bij de herbestemming van een kerk tot restaurant. 

• Documenten

  • Religieus ErfgoedWijzer Gelderland. Gids tussen regels en mogelijkheden
    De brochure biedt beknopte to-the-point informatie over de omgang met religieus erfgoed in Gelderland en gaat in op het gezamenlijk belang en de gedeelde verantwoordelijkheden van betrokken partijen, o.a. via een praktische lijst met actiepunten voor eigenaren van religieus erfgoed. 

  • Eindrapportage Kennis is Kracht. Verkennende toekomststudie in opdracht van Stichting Oude Gelderse Kerken
    Wat is er voor nodig om het hoofd te kunnen bieden aan het groeiende vraagstuk rondom behoud, beheer en toekomst van kerkgebouwen? Vanuit de Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK) is een verzoek gekomen om te onderzoeken op welke wijze invulling gegeven kan worden aan de beantwoording van de toenemende vraag tot ondersteuning, kennisdeling en samenwerking met betrekking tot Religieus Erfgoed en de toekomst ervan in de Provincie Gelderland.

  • Nieuwsbrief kerkenvisies Gelderland

Limburg

• Voorbeelden van herbestemming

  • Ondernemersplein Limburg in Ursulinenklooster in Roermond
    De renovatie van het Landbouwhuis, de verbouwing van het monumentale Ursulinenklooster en de verbindende moderne nieuwbouw heeft een heel nieuw samenwerkingsconcept gekregen: het Ondernemersplein Limburg.

  • Culturele evenementen in Kapel Mariaweide in Venlo
    Het Concertpodium met 120 zitplaatsen heeft in het behouden gebleven karakter van de kapel een nieuwe bestemming gevonden.

  • Kruisherenhotel in Maastricht
    De stad Maastricht kocht het Kruisherenklooster toen dit in de jaren tachtig leeg kwam te staan. Uiteindelijk is het Kruisherenklooster in Maastricht getransformeerd tot een hotel. 

  • Boekhandel Dominicanen in Maastricht
    De Dominicanenkerk in Maastricht is sinds 1804 niet meer voor religieuze diensten gebruikt. Na jarenlange leegstand werd de kerk omgevormd tot boekhandel. 

  • Dominicanenklooster meest bezochte kerk van 2018
    De tot boekwinkel omgebouwde Maastrichtse kerk trok maar liefst 750.000 bezoekers en is daarmee de meest bezochte kerk van Nederland.

  • Wonen en horeca in het Kloosterkwartier in Sittard
    In de historische binnenstad van Sittard stonden sinds 1999 twee kloosters leeg. Herbestemming was niet alleen noodzakelijk voor het behoud van de monumenten, maar ook om dit deel van de stad nieuw leven in te blazen.

• Mens in beeld

  • Kruisherencomplex Maastricht
    Het Kruisherenklooster dreigde in de jaren negentig ondanks zijn omvang, historie en centrale ligging te verpauperen. Het complex werd deels bewoond door zwervers en was toe aan onderhoud. Camille Oostwegel, ondernemer met passie voor monumenten, kocht het om er een hotel van te maken. 

• Monumentale interieurs

  • Basiliek van Sint Servaas, Maastricht
    De kunstschatten van de Basiliek van Sint Servaas zijn gedurende eeuwen bij elkaar gebracht en zijn tot over de landsgrenzen vermaard. Het complex vormt ook vandaag nog een middelpunt in het katholieke leven. 

  • Sint-Lambertuskerk, Horst
    De Sint-Lambertuskerk is een naoorlogs gebouw dat samen met  de middeleeuwse kerkschatten en oude beschilderde beelden, een fraai interieurensemble vormt. 

• Documenten

  • Het Dekenaal Kerkenplan Heerlen (niet digitaal beschikbaar)
    Het Dekenaal Kerkenplan is een onderzoek naar alle 40 kerkgebouwen van het dekenaat Heerlen. Wegens het teruglopend kerkbezoek en de verwachting dat een groot deel van de gebouwen zijn deuren moet sluiten, zijn de 40 gebouwen op een aantal aspecten onderzocht, zoals bouwkundige aspecten, de sociale context, de functionele en de transformationele flexibiliteit van elk kerkgebouw. Er is ook een afwegingskader ontwikkeld.
  • Vereniging Kleine Kernen Limburg – ‘de kerk is toch van de gemeenschap’
    VKKL gelooft in de eigen kracht van de gemeenschap waarbij de wens om samen te werken met anderen
    richtinggevend is. De grote opgave bij het herbestemmen van een kerk is om recht te doen aan de specifieke cultuurhistorische betekenis van het gebouw in zijn nieuwe functie. Een nieuwe bestemming geven aan een parochiekerk is een taai, moeizaam en langdurig traject, maar met inzichtelijk maken van alle betrokkenen, projectmatig werken en heldere en open communicatie, wordt de kans van slagen groter
  • Nieuwsbrief kerkenvisies Limburg

Noord-Brabant

• Voorbeelden van herbestemming

  • Appartementen in Sint Catharinakerk Heusden
    Een ondernemer wil de Sint Catharinakerk en de pastorie in Heusden verbouwen om er een aantal appartementen in onderbrengen. 

  • City Gaming in kerk in Eindhoven
    City Gaming wil in de kerk aan de Eindhovense Ploegstraat verschillende spelactiviteiten opzetten ‘voor de leeftijd van 12 tot 99’, zoals een escaperoom, een doolhof, lasergames, klimwanden en bounceballen. 

  • Theater Het Speelhuis in de Onze Lieve Vrouwekerk in Helmond
    Een monumentale kerk binnen veertien maanden omvormen tot theater, dat kan eigenlijk niet. In Helmond lukte het.

  • Evenementenlocatie De Kerk in Heilige Andreas en Antonius van Paduakerk in Oostelbeers
    De Heilige Andreas en Antoniuskerk gold decennialang als middelpunt van het Brabantse Oostelbeers, maar vooral de laatste jaren was het gebouw veel te groot voor de paar oudere dorpelingen die zondags nog de heilige mis wilden bijwonen. Deze karakteristieke, monumentale kerk leende zich goed voor een horecalocatie.

  • Woningen in en rond Boschwegkerk Schijndel
    Het parochiebestuur van Schijndel heeft de Boschwegkerk in Schijndel verkocht aan Abeco van Jeroen Bestebreurtje. De Schijndelaar gaat woningen in en rond de kerk bouwen. 

  • Kantoren in St. Annakerk in Breda
    De St. Annakerk, een neogotische kruisbasiliek, is een rijksmonument en heeft een opvallende transformatie ondergaan. In de kerk is 2250 m² kantooroppervlak gerealiseerd.

    • Mebest schreef een achtergrondartikel over de St. Annakerk in Breda

  • Huisartsenpraktijk en dorpshuis in de St. Gertrudis van Nijvelkerk in Heerle
    Het doel van de herbestemming van de kerk was het in stand houden en het verbeteren van het voorzieningenniveau in Heerle, een dorp in de gemeente Roosendaal. De kerk dateert uit 1864 en is een rijksmonument. 

  • Wijkcentrum in Hasseltse kerk Tilburg
    In het kerkgebouw is een nieuw eigentijds wijkcentrum in vijf bouwlagen gerealiseerd. Alle nieuwe vertrekken zijn ondergebracht in een aantal 'dozen', die zoveel mogelijk vrij blijven van wanden, kolommen en gewelven. De invulling van het monumentale gebouw is hiermee omkeerbaar.

• Mens in beeld

  • Onderzoeker: Over 10 jaar is 90 procent van de Brabantse kerken gesloten
    Interview met Herman Wesselink over de verwachte sluiting van kerkgebouwen in Noord-Brabant.

  • Restaurant Onze Kerk in Hooge Zwaluwe
    Willem en Dieuwke Simonis zijn sinds januari 2014 de eigenaren van de oude Willibrordus kerk. Vanaf het prille begin hadden zij een droom. Een droom om van deze prachtige historische plek een warm en authentiek Brabants restaurant te maken. Maar ook om de kerk weer het bruisend hart van het dorp te laten zijn. 

  • Ontmoeten, lezen, werken, spelen, leren in de Sint Petruskerk in Vught
    De Sint Petrus kerk in Vught wordt in 2005 uit veiligheidsoverwegingen aan de eredienst onttrokken. De kerk staat jarenlang leeg en een herbestemming tot cultureel centrum komt niet van de grond. Maar ook voor sloop komen de handen niet opeen. Zeven Vughtenaren komen uiteindelijk met een plan en betrekken daarbij de Vughtse bevolking én ondernemers. Nu is DePetrus een bibliotheek en cultureel centrum. 

• Documenten

  • De Steen - De toekomst van Brabantse kloostergebouwen, studiedag 21-01-2012
    Op 21 januari 2010 organiseerde de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Konferentie Nederlanse Religieuzen (KNR) en Agro & Co een studiedag over de toekomst van de Brabantse Kloostergebouwen. Deze publicatie bevat de vijf bijdragen van deze dag, aangevuld met twee interviews uit de praktijk.
  • Brochure 'Toekomst voor religieus erfgoed in Noord-Brabant
    In september 2005 heeft Stichting Monumentenhuis Brabant een brochure over herbestemming van kerken en kloosters uitgegeven. In deze brochure komen personen aan het woord die nauw betrokken zijn bij het herbestemmen van kerken en kloosters.
  • Heilige Huisjes? Verkenning naar de herbestemming van kerkgebouwen in Noord-Brabant
    Naar aanleiding van verschillende verzoeken van maatschappelijke organisaties (o.a. de Verenging van Kleine Kernen Brabant) en een overleg met bisschop Hurkmans van het bisdom Den Bosch heeft Brabants centrum Telos besloten om een positiebepaling van de provincie te ontwikkelen ten opzichte van de herbesteming van kerkgebouwen.
  • Zo werken we aan kerken! Waardevolle tips en voorbeelden bij herbestemmingsprocessen van kerkgebouwen
    Het PON geeft de stand van zaken met betrekking tot zes gesubsidieerde herbestemmingsprocessen vanuit de provincie Noord-Brabant en zet de belangrijkste tips uit een die tijdens de kennisdelingsbijeenkomst ‘Hoe werken we aan kerken?!’ van 27 augustus 2015 naar voren kwamen. De ondersteuning van her te bestemmen kerken loopt nog door. Het is dus de stand van zaken van dit moment (september 2015).
  • Infographic Herbestemmingsproces vrijkomende kerken
    Het PON en de provinicie Noord-Brabant hebben aan de hand van de gesubsidieerde herbestemmingsprocessen een infographic samengesteld.
  • Bestemmingsplan Heilig Hartkerk Breda, gemeente Breda
    Een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd door de gemeente Breda naar de mogelijkheden om de Heilig Hartkerk te herbestemmen.
  • Kerkenvisie parochie Uden
  • Kerkenvisie Bergen op Zoom

• Overige informatie

  • Artikel: Kerkenvisies zijn onderdeel van de 'nationale kerkenaanpak'
  • Open kerkdeuren Brabant trekken veel publiek
    Meer dan 200 kerken zetten hun deuren wijd open tijdens Open Kerken Dag. 
  • De vier verhaallijnen van Brabants Erfgoed
    Een van de verhaallijnen van Brabants Erfgoed gaat over religieus erfgoed. Lees alles over de geschiedenis van het religieus erfgoed in Brabant.
  • Nieuwsbrief kerkenvisies Noord-Brabant

Noord-Holland

• Kerken, Kostbaar, Kwetsbaar, Kansrijk.
  Stadsherstel Amsterdam heeft i.s.m. Stichting Oude Hollandse Kerken een uitgebreid haalbaarheidsonderzoek in 2011 uitgevoerd naar de mogelijkheden van negen kerken in Noord-Holland.
• Kerken kijken in Noord-Holland. Van godshuis tot cultuurtempel
  Overzicht van diverse kerken in Noord-Holland, uitgegeven door Stichting Oude Hollandse Kerken 
• Pilot gebruik rijksmonumentale kerken Noord-Holland (niet digitaal beschikbaar)
  De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft in het voorjaar 2014 onderzoek gedaan naar het gebruik van rijksmonumentale kerkgebouwen in de provincie Noord-Holland. Dit onderzoek maakt deel uit van een aantal pilots waarin de RCE probeert meer zicht te krijgen op het actuele gebruik van gebouwde rijksmonumenten en daarmee ook op leegstand van deze gebouwen.

Overijssel

• Voorbeelden van herbestemming

  • Theresiakerk Borne: van kerk naar gezondheidscentrum
    In het Overijsselse Borne kunt u dit bijzondere voorbeeld van herbestemming vinden: de Theresiakerk is getransformeerd naar een prachtig gezondheidscentrum.

  • Sportstudio in oude Baptistenkerk te Hengelo
    Al vanaf het moment dat hij de oude Baptistenkerk ging bekijken, wist Ido Middelkamp dat het de tweede locatie van All it takes moest worden. 

  • Concerten en evenementen in de Sint Lebuïnuskerk in Deventer
    De Sint Lebuïnuskerk is - naast religieus gebruik - ook beschikbaar om te huren voor evenementen, concerten, recepties, lezingen, diners of ontvangsten.

• Mens in beeld

  • Interview met eigenaar sportschool in kerk Hengelo
    Al vanaf het moment dat hij de oude Baptistenkerk ging bekijken, wist Ido Middelkamp dat het de tweede locatie van All it takes moest worden. “Toen ik hier binnenkwam, ben ik gaan zitten en zag ik al voor me hoe het nu is. Vorige werd hier getraind en dacht ik, ja zo had ik het ook voor ogen.” 

• Documenten

  • Het Oversticht - Advies vitaal gebruik van kerkelijk vastgoed in Overijssel
    Het Oversticht heeft een adviesrapport geschreven in 2011 in opdracht van de provincie met betrekking tot de opgave van het behouden en herbestemmen van kerkelijk vastgoed.

  • Blog Marieke van Zanten: Erfgoed en maatschappij horen bij elkaar
    ‘Hoe zetten we ons erfgoed in om bij te dragen aan onze maatschappij?', is voor architectuurhistoricus Marieke van Zanten een belangrijke vraag in het werk dat ze doet.

  • Eindrapportage Lokale Agenda Religieus Erfgoed Deventer
    Na uitgebreid onderzoek en veel gesprekken is de Lokale Agenda Herbestemming Religieus Erfgoed Deventer opgesteld. Daarin zijn onder meer de gemeentebrede opgave en mogelijke taken en rollen van de overheid bij neven- en hergebruik van bijzonder erfgoed omschreven.

  • Nieuwsbrief kerkenvisies Overijssel

Utrecht

• Verslag symposium 'Hebben leegkomende kerken in de stad Utrecht een toekomst?'
  De Commissie Cultureel Erfgoed van de Vereniging Oud Utrecht heeft op 22 september 2015 een symposium georganiseerd over de toekomst van leegkomende kerken in Utrecht. 
• Kerkenvisie Utrecht

Zeeland

• Voorbeelden van herbestemming

  • Café-restaurant en startende ondernemers in De Cuyperskerk in Sas van Gent
    De Cuyperskerk in Sas van Gent biedt na verbouwing ruimte aan een café restaurant en startende ondernemers.

  • Kunsttempel in Grote Kerk Veere
    Onderzoek naar de mogelijkheid om ‘hoogwaardige, culturele voorstellingen’ naar de Grote Kerk in Veere te halen, zoals filminstituut EYE en het Nationale Ballet.

  • Grote Kerk Groede
    De Grote Kerk in Groede (gemeente Sluis) heeft een meervoudig functie. Naast kerkdiensten kan men hier ook terecht voor exposities, concerten en zaalverhuur. Ook geselecteerd voor het voorbeeldenboek.

  • De Kirke Westdorpe
    De voormalige Rooms-katholieke kerk in Westdorpe heeft een brede gemeenschapsfunctie voor het hele dorp. Het gebouw biedt onderdak aan onder meer de line dance vereniging, maar ook aan de tafeltennisvereniging en de yogaclub. Ook het lokale museum heeft er onderdak gevonden en er is nog een kleine kapel. Ook is de kerk te huur voor bijvoorbeeld salsafeesten en andere evenementen.

  • Restaurant De Kleine Toren in gereformeerde kerk Baarland
    De voormalige gereformeerde kerk van het prachtige dorpje Baarland is herbestemd tot een sfeervol en culinair restaurant van de Franse Keuken. Het restaurant werkt vooral met streekproducten horend bij het seizoen.

  • Restaurant Celeste in Zuidzande
    De wederopbouw-dorpskerk van het Zeeuws-Vlaamse Zuidzande herbergt een restaurant van de Franse keuken. Bij de kerk hoort een groot terras dat feitelijk het centrum van het dorp vormt.

  • B&B in de SintAnna, de voormalig Roomskatholieke kerk van Yerseke
    De voormalige Rooms-katholieke kerk van het dorp Yerseke is tegenwoordig een goede plek om te overnachten. Naast de functie van B&B doet het kerkgebouw dienst als trouw- en vergaderlocatie en kan het gebouw gehuurd worden voor tal van andere activiteiten.

  • De Pagter Interieurs 
    De voormalige gereformeerde kerk aan de Kaai in Veere is in gebruik als een meubelwinkel.

  • Brasserie in de kerk in Kamperland
    De voormalige hervormde kerk van het Noord-Bevelandse dorpje Kamperland is sinds 2017 in gebruik als brasserie.

  • Culturele activiteiten in de Nieuwe Kerk in Zierikzee
    De Nieuwe kerk van Zierikzee wordt gebruikt voor een veelheid aan culturele activiteiten, van hiphop wedstrijden tot tentoonstellingen en zangkoren. Ook wordt de kerk soms nog gehuurd voor het houden van kerkelijke activiteiten.

• Mens in beeld

  • De protestantse kerk over de kerkenvisie van Sluis

  • Een interview met Statenleden Ralph van Hertum (SGP) en Kees van den Berge (PvdA) die pleiten voor een Zeeuwse kerkenvisie.

• Documenten

  • Historische kerken in Zeeland
    Dit pdf-bestand betreft de uitkomsten van de pilot historische kerken welke door de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland is uitgevoerd (in opdracht van de provincie Zeeland). In deze pilot zijn de problemen met betrekking tot de instandhouding van historische kerkgebouwen in kaart gebracht en geanalyseerd en worden aanbevelingen gedaan die mogelijk kunnen bijdragen aan de oplossing van deze problemen. De aanbevelingen dienen als bouwstenen voor het toekomstig provinciaal beleid in Zeeland.
     
  • De sterren van Sluis
    Dit artikel is in het eigen RCE magazine verschenen en beschrijft de manier waarop gemeente Sluis de toekomst van al haar veertig kerken in samenhang aanpakt.

  • Gemeente Sluis ligt in een krimpgebied. Hier heeft het programma ‘Kerk, krimp en kans’ van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ), de RCE en provincie Zeeland ook gedraaid. Meer informatie hierover is te vinden op o.a.:

    • Verslag bijeenkomst historische kerken Zeeland
      Tijdens de jaarvergadering Platform Historische Kerken Zeeland op 22 januari was religieus erfgoed in krimpgebieden het hoofdthema. David Koren van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) vertelde hoe binnen het project ‘Kerk, krimp en kans’ religieus erfgoed via onderzoeken, activiteiten en business cases verbonden wordt met de krimpopgave in de gemeente Sluis. 

    • Kerken, Krimp en Kans
      In het kader van de Visie Erfgoed en Ruimte van het Rijk heeft Erfgoed Zeeland in de periode 2014-2016 twee jaar gewerkt aan het project Kerk, Krimp en Kans om de krimpopgave van West-Zeeuws-Vlaanderen te verbinden met het religieus erfgoed aldaar. Samen met de projectpartners Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Provincie Zeeland en gemeente Sluis werden de kansen van het religieus erfgoed in beeld gebracht voor de leefbaarheid van de gemeente Sluis.

    • Kerken, Krimp en Kans. Impuls voor West-Zeeuws-Vlaanderen
      Terugblik op en resultaten van een inspirerend project.

• Overige informatie

  • Artikel: Kerkenvisies zijn onderdeel van de 'nationale kerkenaanpak'.
  • Nieuwsbrief kerkenvisies Zeeland

Zuid-Holland

• Voorbeelden van herbestemming

  • Mogelijke herbestemming Maranathakerk Katwijk
    Als eigenaar van de Maranathakerk, een 65 jaar oud gebouw uit de wederopbouwperiode, zocht de PGR naar een nieuwe toekomst voor de leegstaande kerk. Een lastige opgave, want de kerk staat midden in een woonwijk en nieuwe invulling ligt zoals bij vele kerken, gevoelig.

  • Zorgcentrum in voormalige kerk Naaldwijk
    Het voormalige kerkgebouw De Kandelaar in Naaldwijk is door HET architectenbureau getransformeerd naar een modern en duurzaam gezondheidscentrum.

  • Gezondheidscentrum in Sacramentskerk Gouda
    De woningstichting 'Mozaïek Wonen' heeft de Sacramentskerk gekocht en er een gezondheidscentrum met fysiotherapeuten, huis- en tandartsen in gerealiseerd. 

  • Wijkcentrum in de Julianakerk in Den Haag
    In oktober 2006 werd de vernieuwde en gerestaureerde Julianakerk heropened als wijkcentrum. Dit gemeentelijke monument werd aan de eredienst onttrokken in 1997, waarna het een ingrijpende metarmorfose onderging. 

  • Lourdeskerk in Scheveningen
    De voormalige Lourdeskerk in Scheveningen was tot voor kort beschikbaar als evenmentenlocatie. De nieuwe bestemming is nog onbekend, maar naar verwachting lanceren de initiatiefnemers hun plannen binnenkort

  • Voortgaand gebruik en nevenactiviteiten in de Hooglandse kerk in Leiden
    Elke zondag vinden er nog diensten van de Protestantse Kerk plaats in de Hooglandse kerk. Daarnaast worden er regelmatig congressen en concerten georganiseerd.

  • Planet Jump in rooms-katholieke kerk in Den Haag
    In 2005 is de rooms-katholieke kerk 'Martelaars van Gorcum' buiten gebruik geraakt. Er waren plannen om het gebouw te slopen, maar in 2014 is het in gebruik genomen door Planet Jump als trampolinepark. 

• Documenten

  • Kerkenvisie Den Haag
  • Nieuwsbrief kerkenvisies Zuid-Holland